Fundamentele attributiefout Is een cognitieve bias die we dagelijks tegenkomen en die vaker dan andere wordt onderzocht. Maar laten we beginnen met een klein verhaaltje.
Ik heb een zakelijke bijeenkomst om 16.00 uur. Tegen vijf minuten was ik er al. Maar mijn vriend was er niet. Hij verscheen zelfs niet na vijf minuten. En na 10 ook. Eindelijk, toen de klok 15 minuten over vier stond, verscheen hij aan de horizon. 'Maar wat een onverantwoordelijk persoon,' dacht ik, 'je kunt er geen pap mee koken. Het lijkt een kleinigheid, maar een dergelijke non-punctualiteit zegt veel. "
Twee dagen later maakten we weer een afspraak om enkele zaken te bespreken. En het toeval wilde dat ik in de file kwam te staan. Nee, niet dat een ongeval, of iets anders extreem, een veelvoorkomende avondopstopping is in een grote stad. Over het algemeen was ik bijna 20 minuten te laat. Toen ik mijn vriend zag, begon ik hem uit te leggen dat de schuldige de drukke wegen waren, zeggen ze, ik ben zelf niet het soort om te laat te komen.
En toen besefte ik plotseling dat er iets mis was in mijn redenering. Inderdaad, twee dagen geleden heb ik mijn onverantwoordelijke vriend volledig en volledig de schuld gegeven dat hij te laat was, maar toen ik zelf te laat was, kwam het nooit bij me op om zo van mezelf te denken.
Wat is er? Waarom beoordeelden mijn hersenen de identieke situatie die mij en hem overkwam anders?
Het blijkt dat er een fundamentele attributiefout is. En ondanks de complexe naam beschrijft dit concept een vrij eenvoudig fenomeen waarmee we dagelijks te maken hebben.
Omschrijving
Fundamentele attributiefout Is een concept in de psychologie dat een kenmerkende attributiefout aanduidt, dat wil zeggen, de neiging van een persoon om de acties en het gedrag van andere mensen uit te leggen aan de hand van hun persoonlijke kenmerken, en hun eigen gedrag door externe omstandigheden.
Met andere woorden, het is onze neiging om andere mensen anders te beoordelen dan wijzelf.
Als onze vriend bijvoorbeeld een hoge positie krijgt, denken we dat dit een gunstige samenloop van omstandigheden is, of hij had gewoon geluk - hij was op het juiste moment op de juiste plaats. Als we zelf promotie maken, zijn we er vast van overtuigd dat dit het resultaat is van lang, hard en nauwgezet werk, maar niet toevallig.
Nog eenvoudiger, de fundamentele attributiefout wordt uitgedrukt door de volgende redenering: "Ik ben boos omdat de dingen zo zijn, en mijn buurman is boos omdat hij een slecht persoon is."
Laten we een ander voorbeeld nemen. Toen onze klasgenoot het examen briljant had gehaald, verklaren we dit door het feit dat "hij de hele nacht niet sliep en de stof propte" of "hij had gewoon geluk met de examenkaart". Als we zelf het examen perfect hebben gehaald, zijn we er zeker van dat dit is gebeurd dankzij een goede kennis van het onderwerp, en in het algemeen - hoge mentale vermogens.
De redenen
Waarom hebben we de neiging om onszelf en andere mensen zo verschillend te beoordelen? Er kunnen verschillende redenen zijn voor een fundamentele attributiefout.
- Ten eerste zien we onszelf a priori positief en beschouwen we ons gedrag als opzettelijk normaal. Alles wat daarvan afwijkt, beoordelen we als niet normaal.
- Ten tweede negeren we de kenmerken van de zogenaamde rolpositie van een persoon. Dat wil zeggen, we houden geen rekening met zijn positie in een bepaalde periode.
- Ook het objectieve gebrek aan informatie speelt hierbij een belangrijke rol. Wanneer er een storing optreedt in het leven van een ander, zien we alleen externe factoren op basis waarvan we conclusies trekken. Maar we zien niet alles wat er in iemands leven gebeurt.
- En tot slot, door succes toe te schrijven aan onze pracht, stimuleren we onbewust zelfvertrouwen, waardoor we ons merkbaar beter voelen. Dubbele maatstaven zijn tenslotte de gemakkelijkste manier om het gevoel van eigenwaarde te vergroten: presenteer jezelf in een gunstig daglicht en beoordeel jezelf naar goede daden, en bekijk de bedoelingen van anderen door een negatief prisma, en beoordeel ze naar slechte daden. (Lees hier hoe u zelfverzekerd kunt worden.)
Hoe om te gaan met de fundamentele attributiefout
Interessant is dat in experimenten om de fundamentele attributiefout te verminderen, wanneer monetaire prikkels werden gebruikt en deelnemers werden gewaarschuwd dat ze verantwoordelijk zouden worden gehouden voor hun beoordelingen, er een aanzienlijke verbetering was in de nauwkeurigheid van attributie. Hieruit volgt dat deze cognitieve vervorming kan en moet worden bestreden.
Maar hier rijst een logische vraag: als het onmogelijk is om hiervan volledig af te komen, hoe kan dan tenminste het optreden van de fundamentele fout van attributie worden geminimaliseerd?
Begrijp de rol van willekeur
Je hebt waarschijnlijk de zin gehoord: "Een ongeluk is een speciaal geval van regelmaat." Dit is een filosofische vraag, omdat de wetten van de universele schaal voor ons onbegrijpelijk zijn. Daarom leggen we veel dingen bij toeval uit. Waarom bevond u zich precies hier, nu en precies in de positie waarin u zich bevindt? En waarom zit je nu op het IFO-kanaal en bekijk je deze specifieke video?
Weinig mensen denken dat de zeer waarschijnlijkheid van onze geboorte een ongelooflijk mysterie is. Daarvoor moesten immers zoveel factoren samenvallen dat de kansen om deze kosmische loterij te winnen simpelweg onvoorstelbaar zijn. En het meest verbazingwekkende is dat we hier niets mee te maken hebben!
Als we ons dit allemaal realiseren en beseffen dat een groot aantal dingen buiten onze macht ligt (wat we willekeur noemen), zouden we onszelf gemakkelijker moeten waarnemen en milder moeten zijn tegenover anderen. Immers, als de rol van willekeur voor jou relevant is, dan is het net zo relevant voor andere mensen.
Ontwikkel empathie
Empathie is bewuste empathie voor een andere persoon. Het is een cruciale stap om de fundamentele attributiefout te verhelpen. Probeer jezelf in de ander te verplaatsen, toon empathie, bekijk de situatie door de ogen van iemand die je gaat veroordelen.
Het kan zijn dat u heel weinig moeite nodig heeft om veel duidelijker te begrijpen waarom alles zo is verlopen en niet anders.
Lees hier meer over in het artikel "Hanlon's Razor, of waarom je beter aan mensen moet denken".
Onderzoek toont aan dat we het vaakst in de val trappen van een fundamentele attributiefout als we snel kunnen beoordelen wat er is gebeurd.
Er moet ook worden opgemerkt dat als u regelmatig empathie oefent, het een gewoonte zal worden en dat het niet veel moeite kost.
Empathie ontkent dus de impact van de fundamentele attributiefout. De onderzoekers zijn van mening dat deze praktijk iemand over het algemeen vriendelijker maakt.
Als je bijvoorbeeld op de weg was afgesneden, probeer je dan voor te stellen dat de persoon een of ander probleem had, en hij had vreselijke haast, en deed het niet om zijn ‘koelte’ te tonen of om je gewoon te irriteren.
We kunnen niet alle omstandigheden van deze handeling kennen, dus waarom zou u niet proberen een redelijke verklaring te vinden voor de daden van de ander? Bovendien herinnert u zich waarschijnlijk nog veel gevallen waarin u zelf anderen afsneed.
Maar om de een of andere reden laten we ons vaker leiden door het principe: "Als ik een voetganger ben, zijn alle chauffeurs schurken, maar als ik een chauffeur ben, zijn alle voetgangers onzin."
Het is ook vermeldenswaard dat deze cognitieve vooringenomenheid ons eerder schade toebrengt dan dat het helpt. We kunnen tenslotte in grote problemen komen vanwege onze emoties die door deze fout worden uitgelokt. Daarom is het beter om negatieve gevolgen te voorkomen dan om ze later op te lossen.
Als je in dit onderwerp geïnteresseerd bent, raad ik je aan aandacht te besteden aan de meest voorkomende cognitieve vooroordelen.
Voor een beter begrip van de fundamentele attributiefout, bekijk ook het verhaal van Stephen Covey, auteur van een van de meest populaire boeken over persoonlijke ontwikkeling, The 7 Habits of Highly Effective People.
