Conferentie van de geallieerde mogendheden van Jalta (Krim) (4-11 februari 1945) - de tweede bijeenkomst van de leiders van de 3 landen van de anti-Hitlercoalitie - Joseph Stalin (USSR), Franklin Roosevelt (VS) en Winston Churchill (Groot-Brittannië), gewijd aan het vestigen van de wereldorde na het einde van de Tweede Wereldoorlog (1939-1945) ...
Ongeveer anderhalf jaar voor de bijeenkomst in Jalta waren vertegenwoordigers van de Grote Drie al bijeengekomen op de Conferentie van Teheran, waar ze de kwesties van het behalen van de overwinning op Duitsland bespraken.
Op hun beurt werden tijdens de Jalta-conferentie de belangrijkste beslissingen genomen over de toekomstige verdeling van de wereld tussen de overwinningslanden. Voor het eerst in de geschiedenis was vrijwel heel Europa in handen van slechts 3 staten.
Doelstellingen en beslissingen van de Yalta-conferentie
De conferentie concentreerde zich op twee kwesties:
- Er moesten nieuwe grenzen worden vastgesteld in de door nazi-Duitsland bezette gebieden.
- De zegevierende landen begrepen dat na de val van het Derde Rijk de gedwongen hereniging van het Westen en de USSR alle betekenis zou verliezen. Om deze reden was het nodig om procedures uit te voeren die de onschendbaarheid van de vastgestelde grenzen in de toekomst zouden garanderen.
Polen
De zogenaamde "Poolse kwestie" op de conferentie in Jalta was een van de moeilijkste. Een interessant feit is dat tijdens de discussie ongeveer 10.000 woorden werden gebruikt - dit is een kwart van alle woorden die op de conferentie werden gesproken.
Na langdurige discussies waren de leiders niet in staat om volledig begrip te bereiken. Dit was te wijten aan een aantal Poolse problemen.
Vanaf februari 1945 stond Polen onder het bewind van de voorlopige regering in Warschau, erkend door de autoriteiten van de USSR en Tsjechoslowakije. Tegelijkertijd trad de Poolse regering in ballingschap op in Engeland, dat het niet eens was met een aantal van de besluiten die tijdens de conferentie in Teheran werden genomen.
Na een lang debat vonden de leiders van de Grote Drie dat de verbannen Poolse regering na het einde van de oorlog niet het recht had om te regeren.
Op de Conferentie van Yalta was Stalin in staat zijn partners te overtuigen van de noodzaak om een nieuwe regering in Polen te vormen - de "Voorlopige Regering van Nationale Eenheid". Het moest Polen omvatten die zowel in Polen zelf als in het buitenland woonden.
Deze stand van zaken paste volledig bij de Sovjet-Unie, aangezien deze haar in staat stelde het politieke regime te creëren dat ze nodig had in Warschau, waardoor de confrontatie tussen de pro-westerse en pro-communistische krachten met deze staat werd opgelost in het voordeel van de laatste.
Duitsland
De hoofden van de zegevierende landen namen een resolutie aan over de bezetting en opdeling van Duitsland. Tegelijkertijd moest Frankrijk een aparte zone hebben. Het is belangrijk op te merken dat kwesties met betrekking tot de bezetting van Duitsland een jaar eerder werden besproken.
Dit decreet bepaalde decennia lang de splitsing van de staat. Als gevolg hiervan werden in 1949 2 republieken gevormd:
- Bondsrepubliek Duitsland (BRD) - gelegen in de Amerikaanse, Britse en Franse bezettingszones van nazi-Duitsland
- Duitse Democratische Republiek (DDR) - gelegen op de plaats van de voormalige Sovjetbezettingszone van Duitsland in de oostelijke regio van het land.
De deelnemers aan de Jalta-conferentie stelden zichzelf ten doel de Duitse militaire macht en het nazisme uit te schakelen, en er ook voor te zorgen dat Duitsland de wereld in de toekomst nooit van streek kan maken.
Hiervoor werd een aantal procedures uitgevoerd gericht op het vernietigen van militair materieel en industriële ondernemingen die in theorie militair materieel zouden kunnen produceren.
Bovendien waren Stalin, Roosevelt en Churchill het erover eens hoe alle oorlogsmisdadigers voor de rechter moesten worden gebracht en, nog belangrijker, het nazisme in al zijn verschijningsvormen konden overwinnen.
Balkan
Op de Krimconferentie werd veel aandacht besteed aan de Balkanproblematiek, waaronder de gespannen situatie in Joegoslavië en Griekenland. Het is algemeen aanvaard dat Joseph Stalin in de herfst van 1944 Groot-Brittannië toestond om over het lot van de Grieken te beslissen, en daarom werden de botsingen tussen de communistische en pro-westerse formaties hier ten gunste van de laatste opgelost.
Aan de andere kant werd feitelijk erkend dat de macht in Joegoslavië in handen zou zijn van het partizanenleger van Josip Broz Tito.
Verklaring over een bevrijd Europa
Op de conferentie van Jalta werd de Verklaring over een bevrijd Europa ondertekend, die het herstel van de onafhankelijkheid in de bevrijde landen veronderstelde, evenals het recht van de bondgenoten om "hulp" te verlenen aan de getroffen volkeren.
Europese staten moesten naar eigen goeddunken democratische instellingen creëren. Het idee van gezamenlijke hulp is echter in de praktijk nooit gerealiseerd. Elk zegevierend land had alleen macht waar het leger zich bevond.
Als gevolg daarvan begon elk van de voormalige bondgenoten alleen "hulp" te verlenen aan ideologisch nauwe staten. Met betrekking tot herstelbetalingen hebben de geallieerden nooit een bepaald bedrag aan schadevergoeding kunnen vaststellen. Als gevolg hiervan zullen Amerika en Groot-Brittannië 50% van alle herstelbetalingen aan de USSR overdragen.
VN
Tijdens de conferentie werd de vraag gesteld over de vorming van een internationale organisatie die de onveranderlijkheid van de vastgestelde grenzen kan garanderen. Het resultaat van lange onderhandelingen was de oprichting van de Verenigde Naties.
De VN moesten toezicht houden op de handhaving van de wereldorde over de hele wereld. Deze organisatie moest conflicten tussen staten oplossen.
Tegelijkertijd gaven Amerika, Groot-Brittannië en de USSR er nog steeds de voorkeur aan om mondiale problemen onderling op te lossen door middel van bilaterale bijeenkomsten. Als gevolg hiervan konden de VN de militaire confrontatie, waarbij later de Verenigde Staten en de USSR betrokken waren, niet oplossen.
Jalta's erfenis
De Yalta-conferentie is een van de grootste interstatelijke bijeenkomsten in de geschiedenis van de mensheid. De beslissingen die daar werden genomen, toonden de mogelijkheid van samenwerking tussen landen met verschillende politieke regimes.
Het Jalta-systeem stortte in aan het begin van de jaren tachtig en negentig met de ineenstorting van de USSR. Daarna hebben veel Europese staten het verdwijnen van de voormalige demarcatielijnen meegemaakt en nieuwe grenzen gevonden op de kaart van Europa. De VN zet haar activiteiten voort, hoewel ze vaak wordt bekritiseerd.
Overeenkomst voor vluchtelingen
Op de Conferentie van Yalta werd een ander verdrag ondertekend, dat van groot belang is voor de Sovjet-Unie: een overeenkomst betreffende de repatriëring van militairen en burgers die zijn vrijgelaten uit door de nazi's bezette gebieden.
Als gevolg hiervan brachten de Britten zelfs die emigranten naar Moskou over die nooit een Sovjetpaspoort hadden. Als gevolg hiervan werd de gedwongen uitlevering van de Kozakken uitgevoerd. Deze overeenkomst heeft de levens van meer dan 2,5 miljoen mensen beïnvloed.